آنفلوانزای پرندگان چیست؟

آنفلوانزای پرندگان (bird flu) عفونتی است که به واسطه ویروس انفلوانزا آویان (avian influenza) ایجاد میشود. اگر چه انواع گوناگون آنفلوانزای پرندگان وجود دارد اما شایعترین نوع آن که نگرانیهایی ایجاد میکند ویروسهای آنفلوانزای پرندگان H5N1 و H7N9 هستند. این ویروسها در پرندگان وحشی دیده میشود.

غالب اوقات پرندگان وحشی به واسطه این ویروس بیمار نمیشوند اما به راحتی ویروس را به پرندگان دیگری که برای خوراک پرورش داده میشوند مانند مرغ، مرغابی و بوقلمون منتقل میکنند. این ویروس میتواند پرندگان اهلی را به شدت بیمار کند.

معمولا ویروس آنفلوانزای پرندگان از پرنده به انسان منتقل نمیشود اما از سال 1997 برخی افراد به واسطه نوعی ویروس مرگبار آنفلوانزای پرندگان بیمار شدند.

بیشتر این عفونتها در کشورهای آسیایی و در افرادی بود که در مزارع در تماس نزدیک با پرندگان پرورشی قرار داشتند.

چه عاملی موجب آنفلوانزای پرندگان میشود؟

آنفلوانزای پرندگان به واسطه ویروس ایجاد میشود. پس از این که پرنده وحشی ناقل یک پرنده پرورشی را عفونی کرد، ویروس به راحتی و به سرعت بین صدها یا هزاران پرنده گسترش پیدا میکند. پرنده بیمار باید کشته شود تا گسترش ویروس متوقف گردد.

افرادی که در تماس با پرنده بیمار بوده اند، بیشتر احتمال دارد که به این ویروس مبتلا شوند. ویروس آنفلوانزای پرندگان از بزاق و ترشحات پرنده که بر روی سطوح قفس، تراکتور و تجهیزات دیگر مزرعه باقی مانده است، منتقل میشود.

بیشتر افراد لازم نیست نگران بیماری ناشی از ویروس آنفلوانزا باشند. این بیماری از مرغ، اردک یا بوقلمون کاملا پخته شده منتقل نمیشود چون حرارت ویروس را نابود میکند.

چرا برخی افراد نگران آنفلوانزای پرندگان هستند؟

در موارد معدود آنفلوانزای پرندگان از فردی به فرد دیگر منتقل میشود نه از پرنده به فرد. اما این مورد بسیار نادر است. ویروس آنفلوانزای پرندگان انسان را بیشتر از انواع دیگر آنفلوانزا بیمار میکند. اگر چه تنها چند صد نفر به واسطه ویروس آنفلوانزای پرندگان بیمار شدند اما بیش از نیمی از این افراد جان باختند.

کارشناسان همچنین به این علت نگران ویروس آنفلوانزای پرندگان هستند که این ویروس نسبت به ویروسهای دیگر آنفلونزا به قدری متفاوت است که بدن ما در مقابل آن ایمنی ندارد.

عدم ایمنی در مقابل این ویروس به این معنی است که بدنمان در مبارزه با این ویروس به مشکل میخورد. همچنین هرکسی (از جمله افرادی که سلامتی کامل ندارند) در صورتی که به ویروس آنفلوانزای پرندگان دچار شوند ممکن است به شدت بیمار شوند.

علائم آنفلوانزای پرندگان در انسان چیست؟

در ابتدا علائم آنفلوانزای پرندگان با علائم آنفلوانزای معمولی یکی است از جمله تب، سرفه، گلودرد و درد عضلانی. گاهی آنفلوانزای پرندگان ممکن است علائم دیگری نیز ایجاد کند که عبارتند از:

– استفراغ یا اسهال
– عفونت چشم (ورم ملتحمه conjunctivitis)

آنفلوانزای پرندگان به سرعت به ذات الریه (سینه پهلو) و سندرم دیسترس تنفسی حاد میتواند تبدیل شود که یک مشکل ریوی جدی است و میتواند مرگبار باشد.

در مورد افرادی که از آنفلوانزای پرندگان جان باختند، متوسط زمان بین شروع علائم تا مرگ 9 تا 10 روز بود.

در صورتی که در جایی زندگی میکنید یا مسافرت کرده اید که آنفلوانزای پرندگان وجود دارد و دچار تب شده اید و به سختی نفس میکشید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

آنفلوانزای پرندگان چگونه تشخیص داده و درمان میشود؟

اگر پزشک شما تصور میکند ممکن است دچار آنفلوانزای پرندگان شده باشید، معاینه فیزیکی از شما به عمل آورده و از شما سوالاتی درباره علائم و سابقه سلامتی تان میپرسد. همچنین از محل زندگی، مکانهایی که اخیرا مسافرت کرده اید و هر گونه تماس با پرندگان از شما سوال میکند. احتمالا آزمایش خون، سواب بینی یا آزمایشهای دیگری مانند پرتوی ایکس برایتان تجویز میشود تا عامل بیماری شما مشخص شود.

برخی از سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد عبارتند از:

– آیا در یک متری ماکیان مرده یا زنده بیمار و یا پرندگان وحشی بوده اید؟
– آیا تخم یا گوشت ماکیان نیم پخته یا خام را مصرف کرده اید؟
– آیا در تماس نزدیک (فاصله خیلی کم و یا تماس فیزیکی) با فردی بوده اید که در ناحیه شیوع ویروس آنفلوانزای پرندگان به سر میبرد یا بیماری شدید تنفسی دارد و یا بعدها به علت نامشخصی فوت شده است؟
– آیا از جمله کارکنان آزمایشگاهی هستید که ممکن است در معرض ویروس آنفلوانزای پرندگان قرار گرفته باشد؟

درمان آنفلوانزای پرندگان بستگی به این دارد که ویروس در بدن شما چه میکند. در برخی موارد داروهای ضد ویروسی میتوانند به بهبودی شما کمک کنند اما متخصصان و کارشناسان نگران عدم کارایی برخی داروهای ضد ویروسی در مقابل ویروس آنفلوانزا هستند.

در صورتی که به آنفلوانزای پرندگان مبتلا شده اید، در اتاق بیمارستان باید ایزوله باشید تا احتمال گسترش ویروس به دیگران کاهش یابد. هنگامی که پزشک و پرستار به شما رسیدگی میکنند، از دستکش و روپوش استفاده میکنند. برخی افرادی که آنفلوانزای پرندگان دارند ممکن است نیاز به دستگاهی به نام تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) داشته باشند تا بهتر بتوانند نفس بکشند. برخی دیگر ممکن است برای عملکرد بهتر کلیه نیاز به کمک داشته باشند (دیالیز). آنفلوانزای پرندگان در بیش از نیمی از افراد مبتلا منجر به مرگ میشود.

چگونه از آنفلوانزای پرندگان میتوان پیشگیری کرد؟

سازمان جهانی بهداشت برای همه گیری آنفلوانزای پرندگان و گسترش آن به انسانها در سرتاسر دنیا آماده شده است. برخی کشورها واکسنهایی برای محافظت در مقابل آنفلوانزای پرندگان ساخته و تایید کرده اند اما ایمنی سازی در حال حاضر برای همه افراد در دسترس نیست. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که همه پرندگان عفونی باید کشته شوند.

– در صورتی که در ناحیه ای زندگی میکنید که آنفلوانزای پرندگان وجود دارد یا به چنین مناطقی سفر میکنید از مصرف ماکیان در این مناطق و تماس نزدیک با آنها خودداری کنید.
– دستانتان را مرتب با آب و صابون بشویید یا از ژل ضد میکروبی برای نابودی میکروبها استفاده کنید. در صورتی که از ژل شوینده استفاده میکنید مطمئن شوید که حاوی الکل باشد. شوینده های حاوی الکل برای نابودی میکروبها و تمیز کردن دستها، بهتر هستند.
– تخم و گوشت مرغ، بوقلمون، اردک و ماکیان دیگر را که کامل نپخته اند مصرف نکنید. باید این مواد کاملا پخته شوند تا تمام میکروبهای آنها از بین بروند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *