عفونت گوش کودکان

چرا عفونت گوش کودکان تا این حد شایع است؟

بله درست است. کودکان زیاد دچار عفونت گوش میشوند. در واقع از هر سه مرتبه سرماخورگی در کودکان، دو مرتبه عفونت گوش اتفاق می افتد.

علت اصلی آن عدم رشد کامل دستگاه ایمنی و نیز عدم ترشح مناسب گوش همانند بزرگسالان است.

گوش شناگر

عفونت در گوش بیرونی اغلب به عنوان گوش شناگر شناخته میشود. این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که گوش مدت زیادی مرطوب می ماند و میکروبها فرصت رشد و تکثیر پیدا میکنند. اما حتی اگر کودک شما شنا نکرده است، خراش چیزی مانند گوش پاک کن یا چیزهایی که کودک ممکن است داخل گوش خود کند، میتواند مشکل ساز شود. در صورتی که کودک گوش خود را میخاراند یا هنگام لمس گوش دردش میگیرد، به علائم او توجه کنید. معمولا درمان آن تنها چند قطره مخصوص گوش و خشک نگه داشتن گوش است.

تشخیص عفونت گوش کودکان

تنها راه اطمینان یافتن از عفونت گوش در کودک این است که پزشک گوش را با ابزاری به نام اتوسکوپ معاینه کند. اتوسکوپ ابزاری با لامپ کوچک و لنز بزرگنمایی است که پزشک بتواند به خوبی داخل گوش را ببیند. پرده صماخ سالم شفاف و به رنگ صورتی – خاکستری است اما در صورتی که دچار عفونت شود قرمز و متورم میشود.

داخل گوش

لوله استاش مجرایی است که گوش میانی را به حلق متصل میکند. لوله استاش مانع از تجمع مایعات و فشار هوا در داخل گوش میشود. سرماخوردگی، آنفلوانزا و آلرژی میتوانند لوله استاش را تحریک کرده و موجب تورم آن شوند.

مایعات داخل گوش

در صورتی که لوله استاش به دلیل تورم یا مسائل دیگر مسدود شود، مایعات در داخل گوش میانی تجمع میکنند. این امر باعث فراهم شدن زمینه مناسب برای رشد و تکثیر باکتریها و ویروسها میشود در نتیجه گوش عفونت میکند. پزشک به داخل گوش نگاه میکند و ممکن است در گوش کودک هوا بدمد تا پرده صماخ ارتعاش کند. در صورتی که پرده صماخ به اندازه ای که لازم است مرتعش نشود، احتمال دارد که مایعات در داخل گوش تجمع یافته باشند.

پارگی پرده صماخ

در صورتی که در داخل گوش میانی، فشار و مایعات بیش از حد افزایش یابد پرده صماخ ممکن است پاره شود. در این حالت ممکن است خروج ترشحات سفید، قهوه ای یا زرد رنگ از گوش کودک را مشاهده کنید. اگر چه این وضعیت به نظر بسیار نگران کننده میرسد اما معمولا پرده صماخ ظرف چند هفته خود بهبود می یابد. این امر بر شنوایی کودک تاثیری نمیگذارد مگر این که این اتفاق زیاد تکرار شود. خوشبختانه با این اتفاق درد ناگهان از بین میرود چون سوراخ ایجاد شده در پرده باعث خروج مایعات و هوا و در نتیجه کاهش فشار میشود.

علائم عفونت گوش

مهمترین علامت هشدار دهنده عفونت گوش درد گوش است. کودک به خصوص هنگام دراز کشیدن ممکن است احساس ناراحتی داشته باشد بنابراین خوابیدن برای او دشوار است. علائم دیگری که باید به آنها دقت کنید عبارتند از:

– مشکل شنوایی
– تب
– ترشحات چرکی از گوش
– سرگیجه
– گرفتگی بینی

علائم عفونت گوش کودکان کم سن

هنگامی که نوزادان و کودکان کم سن که نمیتوانند صحبت کنند، دچار عفونت گوش میشوند بسیار بهانه گیر میشوند. اغلب در این وضعیت کودک شروع به کشیدن یا مالیدن گوش میکنند. کودکان کم سن همچنین ممکن است بدخو شوند، در خوابیدن مشکل پیدا کنند یا درست غذا نخورند. ممکن است کودک بطری شیر را از خود دور کند چون فشار داخل گوشش باعث میشود بلعیدن برایش دردناک باشد.

مراقبت های خانگی برای عفونت گوش

اگر چه دستگاه ایمنی با عفونت مبارزه میکند اما شما نیز میتوانید اقداماتی برای مقابله با درد کودک انجام دهید. حوله گرمی بر بیرون گوش کودک بگذارید تا کودک آرام بگیرد. قطره گوش ممکن است موجب آرامش فوری شود اما پیش از استفاده از آن باید با پزشک صحبت کنید. مسکن های غیر تجویزی و تب بر ها مانند ایبوپروفن و استامینوفن نیز با مشورت پزشک میتوانند مصرف شوند. هرگز به کودکان اسپیرین ندهید.

آنتی بیوتیک برای عفونت گوش کودکان

عفونت گوش معمولا به خودی خود رفع میشود بنابراین تعجب نکنید اگر پزشک توصیه میکند صبر کنید و اقدام خاصی انجام ندهید. هر چه بیشتر آنتی بیوتیک مصرف کنید، تاثیر آنها کمتر میشود. علت این است که باکتریها به تدریج در مقابل داروهای رایج مقاومت میکنند. همچنین برخی عفونتهای گوش به واسطه ویروس ایجاد میشوند در حالی که آنتی بیوتیک تنها برای مقابله با باکتریها طراحی شده و در مورد ویروسها کارایی ندارد. آنتی بیوتیک میتواند برای عفونت باکتریایی گوش مفید باشد اما پزشک بهتر میداند چه زمانی آن را تجویز کند.

عوارض عفونت گوش

در صورتی که عفونت گوش کودک باز گردد ممکن است موجب ایجاد اثر (اسکار) بر روی پرده صماخ شود که منجر به کاهش شنوایی، مشکلات تکلم یا حتی مننژیت میگردد. اگر کودک زیاد به عفونت گوش مبتلا میشود محض احتیاط او را برای ارزیابی شنوایی نزد پزشک ببرید.

لوله گوش

در شرایطی که عفونت گوش رفع نمیشود گاهی پزشک لوله کوچکی تا پرده صماخ وارد گوش میکند. این لوله امکان تخلیه مایعات گوش میانی را فراهم کرده و مانع تجمع مکرر مایعات در گوش میانی میشود. این امر فشار یا درد گوش را کاهش داده و مشکلات شنوایی را رفع میکند. این لوله ها معمولا هشت تا هجده ماه در گوش باقی می مانند. اغلب لوله خود به خود بیرون می افتد.

لوزه ها عامل درد گوش

گاهی اوقات لوزه های کودک متورم میشوند و بر لوله استاش که حلق را به گوش میانی متصل میکند فشار وارد میکنند و سپس عفونت ایجاد میکنند. اگر این وضعیت مدام تکرار شود باید لوزه های کودک طی جراحی برداشته شود.

پیشگیری از عفونت گوش کودکان

مهمترین عامل عفونت گوش میانی سرما خوردگی است بنابراین پیشگیری از سرما خوردگی برای گوش نیز خوب است. بهترین راه پیشگیری از ورود میکروبها به گوش این است که مطمئن شوید کودک مرتب دستهای خود را میشوید. راههای دیگر برای پیشگیری از عفونت گوش دور نگه داشتن کودک از دود سیگار، تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا و تغذیه از شیر مادر به مدت حداقل 6 ماه برای تقویت ایمنی کودک می باشد.

آلرژی و عفونت گوش

آلرژی نیز مانند سرما خوردگی موجب تحریک لوله استاش میشود و در عفونت گوش میانی نقش دارد. در صورتی که میتوانید، کودک را از چیزهایی که به آن آلرژی دارد دور نگه دارید. کودک را برای تست آلرژی نزد پزشک ببرید. داروهای ضد آلرژی نیز ممکن است موجب آرام شدن درد گوش و رهایی از عفونت گوش شود.